Μετά τις εκλογές Ιουνίου και τη διαμόρφωση ενός νέου κομματικού συστήματος τα στοιχεία της πόλωσης, του λαϊκισμού και από ορισμένες πλευρές της ακραίας ιδεολογίας διαμορφώνουν ένα πολιτικό πλαίσιο οξύτατης αντιπαράθεσης, το οποίο θα κορυφωθεί με την αποσταθεροποίηση της κυβέρνησης Α. Σαμαρά και την προσφυγή σε πρόωρες εκλογές τον Ιανουάριο 2015 με αφορμή την αδυναμία εκλογής Προέδρου Δημοκρατίας. Τα άρθρα γνώμης του Μάνου Παπάζογλου επισημαίνουν την ανάγκη συμβιβασμού και την καταπολέμηση του λαϊκισμού και των ακραίων, αντι-δημοκρατικών ιδεολογιών και πρακτικών.
Ο ΣΥΡΙΖΑ και η Μεταπολίτευση
Τα Νέα, 9.11.2012
«Η γενιά της Μεταπολίτευσης, στην οποία ανήκουν ο κ. Τσίπρας και πολιτικοί από άλλες παρατάξεις, πρέπει επιτέλους να εκφράσει τον δικό της αυτόνομο πολιτικό λόγο και τα αιτήματα για μία καλύτερη ζωή, για εμβάθυνση της δημοκρατίας με ισχυρούς μηχανισμούς λογοδοσίας και δημοκρατικού ελέγχου. Κατά την έννοια αυτή, δεν βρισκόμαστε στο τέλος, αλλά ακόμη στην αρχή της Μεταπολίτευσης. Στην προσπάθεια δηλαδή να παγιωθεί η δημοκρατία έναντι της εξτρεμιστικής ιδεολογίας, της αδιαφορίας και της κυνικότητας των πολιτών, για κοινωνικό πλουραλισμό και ανεκτικότητα, για ισχυρή αίσθηση του δημοσίου συμφέροντος, για υπέρβαση των πολιτικών διαιρέσεων και για την εξωστρέφεια της χώρας.»
πλήρες άρθρο https://www.tanea.gr/2012/11/09/opinions/o-syriza-kai-i-metapoliteysi/
Η μετεξέλιξη των κομμάτων
Τα Νέα, 14.12.2012
«Για την πολιτική ηγεσία της νέας εποχής δεν αρκούν οι δοκιμασμένες τακτικές του λαϊκισμού, του εικονοποιημένου πολιτικού λόγου, του προσεταιρισμού των μέσων επικοινωνίας. Οι παρατάξεις, αλλά όχι απαραιτήτως τα κομματικά σύμβολα, δεν έχουν ακόμη παρασυρθεί από τη λαίλαπα της κρίσης και θα εξακολουθήσουν να αποτελούν τη θερμοκοιτίδα για την ανάδειξη πολιτικού προσωπικού. Στη φάση αυτή ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ αποτελούν τα κατεξοχήν εργαστήρια για μία νέα πολιτική κατάσταση, αλλά έχουν και τη μεγαλύτερη ευθύνη για την πολιτική σταθερότητα.»
πλήρες άρθρο https://www.tanea.gr/2012/12/14/opinions/triti-apopsi-i-metekseliksi-twn-kommatwn/
Η κρίση του λαϊκισμού
Τα Νέα, 15.1.2013
«Επειδή τα κόμματα θα εξακολουθήσουν να επιστρατεύουν λαϊκιστικές τακτικές, η αλλαγή θα προέλθει μόνον από εκείνους τους πολίτες και μέρος του πολιτικού προσωπικού οι οποίοι θα αναπτύξουν εκλογικευμένα, και όχι οπαδικά, επιχειρήματα για να πείσουν τους υπόλοιπους για την ορθότητα της δικής τους πρότασης. Κυρίως, όμως, θα υπηρετήσουν από τη θέση της κυβέρνησης με υπευθυνότητα τα πρόδηλα κοινά συμφέροντα των πολιτών επιτυγχάνοντας ουσιαστικά αποτελέσματα στο πεδίο της κοινωνικής δικαιοσύνης και της λειτουργίας των δημοκρατικών θεσμών.»
πλήρες άρθρο https://www.tanea.gr/2013/01/15/opinions/i-krisi-toy-laikismoy/
Πολιτικός συμβιβασμός
Τα Νέα, 17.1.2013
«Η επιλογή της κορύφωσης της αντιπαράθεσης μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει κανένα όφελος για τη λειτουργία του πολιτικού συστήματος, ούτε για τα κομματικά επιτελεία που τη μεθοδεύουν. Αν ο στόχος είναι η συσπείρωση οπαδών μέσω της κατασκευής ενός αντιπάλου, τα αποτελέσματα είναι πενιχρά, καθώς τα επίπεδα κομματικής ταύτισης σε όλα ανεξαιρέτως τα κόμματα παραμένουν εξαιρετικά χαμηλά.
Θα είναι λάθος της ΝΔ να στοχοποιήσει τον ΣΥΡΙΖΑ αποκλειστικά στο πεδίο της συμπάθειας ή ανοχής ορισμένων στελεχών του προς την ιδεολογία και τις πρακτικές της άκρας Αριστεράς.»
πλήρες άρθρο https://www.tanea.gr/2013/02/17/opinions/politikos-symbibasmos/
Ευρωπαίοι πολίτες δίχως ρόλο;
Τα Νέα, 30.8.2013
«Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι ο πολιτικός ρόλος των ευρωπαίων πολιτών δεν μπορεί να είναι αυτόνομος ούτε θα προκύψει με τη συνδρομή κάποιου από μηχανής θεού. Σε όλα τα πολιτικά συστήματα της Ευρώπης ο ρόλος αυτός αποκτά νόημα μέσω των ενδιάμεσων φορέων αντιπροσώπευσης των πολιτών, όπως είναι κατ’ εξοχήν τα πολιτικά κόμματα. Κάτι ανάλογο δεν συμβαίνει ακόμη σε επίπεδο ΕΕ. Τα υφιστάμενα ευρωπαϊκά κόμματα και οι συναφείς συγκροτημένες κοινοβουλευτικές ομάδες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν έχουν κατορθώσει ακόμη να συναρθρώσουν συμφέροντα ούτε να καθορίσουν μια συνεκτική στάση για ζητήματα αιχμής μεταξύ των εθνικών κομμάτων που είναι μέλη τους.»
πλήρες άρθρο https://www.tanea.gr/2013/08/30/opinions/eyrwpaioi-polites-dixws-rolo/
Ο ισχυρός Πρωθυπουργός
Τα Νέα, 23.9.2013
«είναι νομίζω χρήσιμα για την (ανα-)διοργάνωση του θεσμού του Πρωθυπουργού και της λειτουργίας της κυβέρνησης μετά το «τέλος των Μνημονίων». Οι επικεφαλής των κομμάτων της συμπολίτευσης, αλλά και της αξιωματικής αντιπολίτευσης, πρέπει να εξοπλίσουν με θεσμικούς πόρους τον κορυφαίο θεσμό. Ταυτόχρονα, το πολιτικό πλαίσιο και η ικανότητα του Πρωθυπουργού να κάνει μία εξαιρετική ιστιοδρομία σε αυτό θα επιδράσουν αποφασιστικά στην ανακεφαλαιοποίηση του πολιτικού συστήματος και την έξοδο από την πολιτική κρίση και τις ακρότητες που μαστίζουν τη χώρα.»
πλήρες άρθρο https://www.tanea.gr/2013/09/23/opinions/o-isxyros-prwthypoyrgos/
Δηλώσεισ Fox News, 28.9.2013
Greece sends message to doubters with arrest of neo-Nazi
«The government took the opportunity, with the murder of musician, to enforce laws that existed but were (previously) not implemented,» said Manos Papazoglou, a political scientist at the University of Peloponnese.
«This is a message for Greece and for the whole world, to say that Greece is a democratic country, and it does not accept that which defies democracy.»
σύνδεσμος https://www.foxnews.com/world/greece-sends-message-to-doubters-with-arrest-of-neo-nazi
Απαρχή ανακαίνισης;
Τα Νέα, 7.10.2013
«Τα πρόσφατα γεγονότα, λοιπόν, θα σηματοδοτήσουν μία απαρχή ανακαίνισης του πολιτικού συστήματος στον βαθμό που τα πολιτικά κόμματα – τα υφιστάμενα ή νέα – καταφέρουν να λειτουργήσουν διαπλαστικά προς την κοινή γνώμη, να ανακόψουν κάθε διάθεση για ρεσάλτο στην εξουσία και στη Βουλή ομάδων με αντιδημοκρατικές αντιλήψεις. Μόνο με ισχυρά πολιτικά και κοινωνικά αντίδοτα θα προστατευθεί το πολίτευμα και οι ελευθερίες των πολιτών έναντι όσων τις αμφισβητούν και επιδιώκουν να μας κάνουν διαρκώς «αδερφοφάδες». Σε διαφορετική περίπτωση αυτό το τμήμα του εκλογικού σώματος θα αναζητήσει κάποια εναλλακτική στέγη, ενδεχομένως να επιλέξει την προσωρινή μετάλλαξη, μέχρι να επανακάμψει δριμύτερο. Τελικά, η πολιτική κρίση πιθανότατα θα αποδειχθεί σοβαρότερη από την οικονομική.»
πλήρες άρθρο https://www.tanea.gr/2013/10/07/opinions/triti-apopsi-aparxi-anakainisis/
Η χαμένη ευκαιρία της μομφής
Τα Νέα, 11.11.2013
«διακατέχονται από την εσφαλμένη αντίληψη ότι ελέγχουν πλήρως το πολιτικό πλαίσιο και έχουν θεμέλια στο εκλογικό σώμα. Αγνοούν όμως ότι το πολιτικό πλαίσιο κινείται πλέον σε τροχιά εξαρτημένη από παράγοντες εξαιρετικά απρόβλεπτους. Παραβλέπουν και τη δυναμική μιας κοινωνίας την οποία δεν δείχνουν την ικανότητα να κατανοήσουν εις βάθος και στην οποία ενδεχομένως βρίσκονται σε εξέλιξη διεργασίες που θα μεταβάλουν εκλογικές συμπεριφορές και πολιτικές στάσεις, άγνωστο σε ποια κατεύθυνση.»
πλήρες άρθρο https://www.tanea.gr/2013/11/11/opinions/i-xameni-eykairia-tis-momfis/
Κρίση και του κοινοβουλευτισμού
ΤΑ ΝΕΑ, 10.12.2013
«η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα – σε σύγκριση με την Ιρλανδία, την Ισπανία και την Πορτογαλία – η οποία, ταυτόχρονα με την οικονομική κρίση, διέρχεται και μία πολιτική κρίση. Σε όλες τις χώρες τα κόμματα που διέθεταν πλειοψηφία έχασαν σημαντικό τμήμα της κοινοβουλευτικής επιρροής τους, αλλά τα κύρια κόμματα της αντιπολίτευσης απορρόφησαν το μεγαλύτερο τμήμα των ψήφων στις πρώτες εκλογές μετά την κρίση. Αντιθέτως, στην Ελλάδα κατέρρευσαν και τα δύο κυρίαρχα κόμματα (Μάιος 2012), το ΠΑΣΟΚ έχασε 31,6% μεταξύ δύο εκλογών, ενώ είναι η μόνη χώρα μεταξύ των τεσσάρων στις οποίες απέκτησε κοινοβουλευτική εκπροσώπηση ένα ακροδεξιό εξτρεμιστικό κόμμα.»
πλήρες άρθρο https://www.tanea.gr/2013/12/10/opinions/krisi-kai-toy-koinoboyleytismoy/
Η Ευρώπη και η δημοκρατία
Τα Νέα, 28.1.2014
«Ηθελημένα ή όχι, οι ηγεσίες της Ευρώπης διεύρυναν την απόσταση της δημοκρατίας από την οικονομική διακυβέρνηση. Σε μία τέτοια συγκυρία η ελληνική προεδρία πρέπει να έχει στρατηγικό και όχι απλώς διαδικαστικό χαρακτήρα. Πρέπει να επιδιώξει στο πλαίσιο των διακυβερνητικών οργάνων τη διασφάλιση μιας ισχυρής πολιτικής νομιμοποίησης των κανόνων της οικονομικής διακυβέρνησης, μέσω της ενεργοποίησης όλων εκείνων των κοινοβουλευτικών και άλλων μέσων και πρακτικών που θα ανταποκρίνονται στο δημόσιο συμφέρον των ευρωπαίων πολιτών για διακυβέρνηση με όρους διαφάνειας, λογοδοσίας και συμμετοχικότητας.»
πλήρες άρθρο https://www.tanea.gr/2014/01/28/opinions/i-eyrwpi-kai-i-dimokratia/
Ο νικητής των εκλογών
Τα Νέα, 6.5.2014
«ο πραγματικός νικητής των εκλογών πρέπει να είναι το ίδιο το πολιτικό σύστημα, το οποίο πρέπει να αποκτήσει σταθερούς κομματικούς πυλώνες, να ενισχύσει τα στοιχεία συναίνεσης και συνεννόησης, να καθιερώσει όρια στην εκδήλωση της κομματικής αντιπαράθεσης και να περιθωριοποιήσει τους ακραίους, να ενισχύσει τον ουσιαστικό κοινοβουλευτικό έλεγχο της κυβέρνησης και να αναδείξει ένα νέο πολιτικό προσωπικό με διαφορετικές κομματικές αναφορές αλλά με ισχυρή πολιτική παιδεία. Ο τρόπος διεξαγωγής της εκλογικής αντιπαράθεσης, οι υποψήφιοι και τα πολιτικά επιχειρήματα που χρησιμοποιούνται δεν μας επιτρέπουν να είμαστε αρκετά αισιόδοξοι για μια πολιτική αναγέννηση.»
πλήρες άρθρο https://www.tanea.gr/2014/05/06/opinions/o-nikitis-twn-eklogwn/
Το τέλος των Αγανακτισμένων
Τα Νέα, 26.5.2014
«η Ελλάδα έχει δύο δρόμους μπροστά της. Πρώτον, να βαδίσει στον δρόμο της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας, της Ισπανίας, οι οποίες επουλώνουν τις πληγές της οικονομικής κρίσης και, ταυτόχρονα, δεν υποφέρουν από συμπτώματα πολιτικής κρίσης, αλλά έχουν λειτουργικά πολιτικά συστήματα.
Δεύτερον, να ακολουθήσει τον δρόμο της Ιταλίας στην οποία η κατάρρευση του κομματικού συστήματος τη δεκαετία του 1990 δημιούργησε αθεράπευτες πληγές για το κομματικό σύστημα, κυβερνητική αστάθεια, συχνές εκλογές, υποβάθμιση της πολιτικής ζωής και επιδείνωση των προβλημάτων σε κάθε επίπεδο.
Νομίζω ότι τα αποτελέσματα των αυτοδιοικητικών εκλογών και των ευρωεκλογών δείχνουν ότι το εκλογικό σώμα κατά πλειοψηφία δείχνει τον πρώτο δρόμο. Για να φθάσουμε εκεί και σε ακόμη καλύτερη πορεία, χρειαζόμαστε ηγεσίες και κόμματα που θα αντιληφθούν το μείζον: την εμβάθυνση της δημοκρατίας αντί της κομματικής κυριαρχίας, την ισχυρή λογοδοσία αντί της διχαστικής κριτικής, την προστασία των ασθενέστερων αντί για τον προσεταιρισμό όσων είναι καλύτερα συντεχνιακά οργανωμένοι.»
πλήρες άρθρο https://www.tanea.gr/2014/05/26/opinions/to-telos-twn-aganaktismenwn/
Ο ρόλος του κ. Τσίπρα
Huffington Post, 5.12.2014
«Η μεγαλύτερη πρόκληση, λοιπόν, για τον κ. Τσίπρα είναι να πείσει τους πολίτες ότι μπορεί να επιτελέσει με επιδέξιο τρόπο τα καθήκοντα του Πρωθυπουργού. Έχει κερδίσει τα εύσημα για την άσκηση αντιπολίτευσης, αλλά οφείλει να κερδίσει τον ‘αγώνα λόγων’ που θα ξεκινήσει με ορίζοντα τις επόμενες εκλογές.
Για παράδειγμα, είναι αδύναμο το επιχείρημά του ότι με σκληρή διαπραγμάτευση θα δημιουργήσει νέους συσχετισμούς στην Ευρώπη. Αλλά γιατί δεν κατόρθωσε να μεταστρέψει τους συσχετισμούς στο πλαίσιο των τελευταίων Ευρω-εκλογών όταν από τη θέση του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Αριστεράς διέθετε δημόσιο βήμα πανευρωπαϊκής εμβέλειας, αλλά το κόμμα του απέσπασε μόνο το 6,92% (άνοδος σε σχέση με το 4,57% το 2009), ενώ οι κυρίαρχες αντιλήψεις για την οικονομική πολιτική στην ΕΕ παρέμειναν αμετάβλητες.
Από πολλές απόψεις, ο κ. Τσίπρας είναι ένας καλός Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Αλλά το πολιτικό πλαίσιο της κρίσης λειτουργεί ως άλλος Μινώταυρος που συντρίβει πολιτικά διαδοχικές κυβερνήσεις (με ή χωρίς εκλογές). Αν θέλει να αποφύγει να σχηματίσει μία ακόμη θνησιγενή κυβέρνηση, ο κ. Τσίπρας έχει μπροστά του πολύ δύσκολες αποφάσεις σε πολλά επίπεδα: το εσωκομματικό, την αντιπαράθεση με τα άλλα κόμματα, την σφυρηλάτηση ισχυρών θέσεων έναντι των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Με κατάλληλους χειρισμούς στη σημερινή συγκυρία μπορεί να μετατρέψει την πίεση που του ασκείται για μεγαλύτερη συνεννόηση σε ένα καλό εργαλείο για να αποκτήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων στα τρία αυτά επίπεδα.»
Τα ρίσκα του α.Σαμαρά
Huffington Post, 23.12.2014
«Για αδιευκρίνιστους λόγους η κυβέρνηση Σαμαρά έχασε με δική της υπαιτιότητα την πρωτοβουλία των κινήσεων ήδη από τις παραμονές των ευρω-εκλογών 2014 τόσο στην εγχώρια πολιτική διαμάχη, όσο και στις επαφές της με τους ευρωπαίους εταίρους. Το πιθανότερο είναι ότι θα είναι και η ίδια θύμα του οικονομικού αδιεξόδου της χώρας που έχει ήδη οδηγήσει στην κατάρρευση άλλες τρεις κυβερνήσεις (Καραμανλή, Παπανδρέου, Παπαδήμου).
Κατά συνέπεια, αυτό που πρέπει να απασχολήσει τους πολίτες δεν είναι απλώς η εναλλαγή των κομμάτων στην εξουσία, αλλά ο σχηματισμός μίας κυβέρνησης με ισχυρή διακομματική υποστήριξη, ικανά στελέχη και ένα συνεκτικό κυβερνητικό πρόγραμμα για τη δυναμική διεκδίκηση της αξιοπρέπειας και της ευημερίας της χώρας. Το σημαντικότερο δημοκρατικό ρίσκο για τον Πρωθυπουργό θα είναι, κατά τη γνώμη μου, να επιδιώξει δυναμικά την συναίνεση πέρα από την εκλογή Προέδρου στην κατεύθυνση του σχηματισμού μίας κυβέρνησης με αυτά τα χαρακτηριστικά. Ο ίδιος το υπανίχθηκε ήδη στο διάγγελμα της 21/12. Ωστόσο, η μεγαλύτερη μεταστροφή του κ. Σαμαρά (και το μεγαλύτερο ρίσκο του) θα ήταν η έμπρακτη επιδίωξη της συνεννόησης με τον κ. Τσίπρα πριν ή μετά τις εκλογές. Μία τέτοια πρωτοβουλία θα αποτελούσε τη μεγαλύτερη ωφέλεια για τη λειτουργία του πολιτικού συστήματος. Αλλά δεν εξαρτάται μόνον από εκείνον..»
Δηλώσεισ Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, 30.12.2014
«The Independent Greeks, a populo-nationalist and anti-austerity party, led by a dissident of the right «could benefit if it manages to cross the minimum threshold required of 3% to enter Parliament, explains Manos Papazoglou while insisting that «this alliance would be fragile».»