Χάρισμα

Στο παρελθόν επινοήθηκαν ακόμη και μυθολογικά και μεταφυσικά κριτήρια για την απονομή των ηγετικών ρόλων. Ο Max Weber χρησιμοποίησε τον όρο ‘χάρισμα’ για να περιγράψει περιπτώσεις ανάδειξης ηγεσίας με αναφορά στην αναγνώριση εξαιρετικών ιδιοτήτων (ιερότητα, ηρωισμός ή κοινά αποδεκτούς κανόνες), οι οποίες χαρακτήριζαν αποκλειστικά ένα πρόσωπο προς το οποίο οι υπόλοιποι όφειλαν αφοσίωση.  Ο βασιλιάς Μίνως, για παράδειγμα, από την ηλικία των εννέα ετών έλαβε βασιλική παιδεία από τον Δία και θεμελίωσε την χαρισματική ηγεσία του.

Οδύσσεια (Ραψωδία Τ΄ 178-9)  
τῇσι δ᾿ ἐνὶ Κνωσός, μεγάλη πόλις,
ἔνθα τε Μίνως ἐννέωρος βασίλευε
Διὸς μεγάλου ὀαριστής

Η εμβληματική μορφή του Μωυσή, όπως καταγράφεται στην Παλαιά Διαθήκη, αποτελεί μία από τις χαρακτηριστικότερες περιπτώσεις ηγεσίας στηριγμένης στο μεταφυσικό χάρισμα. Ο Θεός εμφανίζεται στον Μωυσή και του αναθέτει την αποστολή να οδηγήσει το λαό μακριά από τα δεινά της Αιγύπτου εκεί που θα έχουν μία καλύτερη ζωή.

Έξοδος, κεφάλαιο Γ’, 7-8. εἶπε δὲ Κύριος πρὸς Μωυσῆν• ἰδὼν εἶδον τὴν κάκωσιν τοῦ λαοῦ μου τοῦ ἐν Αἰγύπτῳ καὶ τῆς κραυγῆς αὐτῶν ἀκήκοα ἀπὸ τῶν ἐργοδιωκτῶν• οἶδα γὰρ τὴν ὀδύνην αὐτῶν, 8 καὶ κατέβην ἐξελέσθαι αὐτοὺς ἐκ χειρὸς τῶν Αἰγυπτίων καὶ ἐξαγαγεῖν αὐτοὺς ἐκ τῆς γῆς ἐκείνης καὶ εἰσαγαγεῖν αὐτοὺς εἰς γῆν ἀγαθὴν καὶ πολλήν, εἰς γῆν ρέουσαν γάλα καὶ μέλι».